Fluoryzacja zębów

Dlaczego warto fluorować zęby?

Fluoryzacja zębów jest skuteczną metodą profilaktyki stomatologicznej, którą warto stosować już od najmłodszych lat w celu zapobiegania próchnicy i nadwrażliwości zębów. Próchnica będąca jedną z najczęstszych chorób zębów, może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, a fluoryzacja pomaga zminimalizować to ryzyko. Zabieg ten polega na aplikacji preparatów zawierających fluor, który wzmacnia strukturę zębów. Fluor można stosować wewnętrznie, na przykład w formie suplementów diety, lub zewnętrznie – bezpośrednio na powierzchnię zębów, co jest najczęściej wykonywane w gabinecie stomatologicznym. Fluor wbudowuje się w szkliwo zębów i oddziałuje na znajdujące się w nim związki wapnia (hydroksyapatyty), które odpowiadają za jego twardość. Dzięki temu słabiej rozpuszczane są w kwasach, których jest bardzo wiele w jamie ustnej. Zęby dziecka stają się zatem bardziej odporne na powodujące próchnice bakterie.

flurorowanie zębów u dzieci i dorosłych

Fluor a zdrowie zębów

Fluor jest pierwiastkiem, który jest konieczny do posiadania zdrowych zębów. Wzmacnia szkliwo, dzięki czemu uodparnia zęby na działanie chorobotwórczych kwasów, drobnoustrojów oraz innych szkodliwych czynników. Do organizmu fluor jest dostarczany z produktów spożywczych oraz wody. Zawarty jest również w środkach do higieny jamy ustnej. Profilaktycznie lub w momencie deficytu tego pierwiastka dobrze jest zgłosić się do stomatologa na wykonanie zabiegu fluoryzacji zębów. 

Fluor jest pierwiastkiem chemicznym, który w wolnym stanie występuje w postaci mocno trującego gazu. Związki zawierające fluor są jednak niezbędne w niewielkich ilościach do poprawnego funkcjonowania organizmu. Posiadają one szczególne znaczenie dla zębów:

  • Wspomagają proces remineralizacji szkliwa – odbudowywania go w miejscach drobnych ubytków,
  • Wzmacniają szkliwo – czynią je odpornym na działanie bakterii i kwasów,
  • Utrudniają przyleganie kamienia nazębnego do szkliwa,
  • Hamują rozwój bakterii działających próchnicotwórczo.

Zapotrzebowanie na fluor jest stosunkowo niskie, a jego niezbędną dawkę można dostarczyć poprzez picie wody, szczególnie mineralnej, i stosowanie odpowiedniej diety. Pierwiastek ten zawarty jest przede wszystkim w owocach morza, rybach, orzechach, roślinach strączkowych, serach, produktach pełnoziarnistych oraz herbacie. Fluor jest również często spotykanym składnikiem płukanek i past do zębów.

Niedobór fluory nie jest powszechnym zjawiskiem, a jego nadmiar może nawet szkodzić zdrowiu. Jednak występują sytuacje, w których należy uzupełnić poziom tego pierwiastka przy pomocy specjalistycznych zabiegów.

Na czym polega fluoryzacja zębów?

Większość fluoryzacji zębów kojarzy z okresem szkoły podstawowej. Kiedyś była obowiązkowa, dziś jest wykonywana wyłącznie za zgodą rodziców. Fluoryzacja u dzieci jest wskazana przede wszystkim dlatego, że ich zęby, będąc na etapie wzrostu, są szczególnie narażone na niedobory najważniejszych składników mineralnych i związanymi z nimi uszkodzenia. Niestety wiele do życzenia pozostawia higiena jamy ustnej u maluchów, dlatego też dzięki działaniom profilaktycznym można zapobiegać najczęściej występującym chorobom zębów. Fluoryzacja przeprowadzana u dzieci wzmacnia ich zęby na całe życie.

Lekarz stomatolog lakieruje lub piankuje oczyszczone zęby specjalnymi preparatami fluorowymi, czyli nanosi na nie dawkę fluoru w odpowiednich proporcjach. Zabieg można wykonać jedynie w profesjonalnych gabinetach stomatologicznych. Zabieg fluoryzacji zębów jest bezbolesny.

zabieg fluoryzacji na zęby

Warto wykonać zabieg fluoryzacji po zabiegach takich, jak skaling i piaskowanie (zabiegi higienizacji zębów). Są one przeprowadzane w gabinetach stomatologicznych. Po użyciu skalera (kiedy to za pomocą ultradźwięków usuwane są złogi kamienia) oraz piaskarki (która usuwa resztki osadów przy użyciu strumienia drobnego, profesjonalnego piasku) dobrze jest zabezpieczyć wyczyszczoną powierzchnię zębów, poprzez nałożenie na nie preparatu ze stężonym fluorem.

Najczęstszymi powodami profilaktycznymi, oprócz wyżej wymienionych, do przeprowadzenia zabiegu fluoryzacji są:

  • Zapobieganie powstawania wtórnej próchnicy w okolicach uzupełnień protetycznych i wypełnień,
  • Remineralizacja szkliwa w początkowej fazie próchnicy,
  • Nadwrażliwość szyjek zębowych,
  • Przebarwienia płytki nazębnej,
  • Przeciwdziałanie nadwrażliwości zębów i próchnicy podczas leczenia aparatem ortodontycznym.

Zabiegi fluoryzacji można podzielić na: 

Fluoryzacja endogenna

Fluoryzacja endogenna to proces wzmacniania zębów od wewnątrz, polegający na dostarczaniu fluoru do organizmu przez układ pokarmowy.  Metoda endogenna skupia się na dostarczaniu tego pierwiastka poprzez codzienną dietę oraz suplementację doustną – kropli lub tabletek. Fluor w ten sposób dociera do krwiobiegu, a następnie do tkanek rozwijających się zębów, co pozwala na ich wzmocnienie już na etapie ich formowania.

Fluoryzacja egzogenna (kontaktowa)

Fluoryzacja egzogenna (kontaktowa) powinna być przeprowadzana jedynie w gabinecie stomatologicznym. Polega ona na nałożeniu na dokładnie wyczyszczone zęby specjalistycznego preparatu ze stężonym fluorem. Najskuteczniejsze jest lakierowanie zębów – nakładanie na powierzchnię szkliwa cienkiej warstwy lakieru, z którego uwalniają się jony fluorkowe. Alternatywą dla lakierowania jest pianka lub żel posiadające wysokie stężenie fluoru. Nie są one pozostawiane na zębach, tylko po krótkim czasie są usuwane z jamy ustnej. Kolejną metodą jest metoda szczoteczkowa. Płyn z fluorem nakładany jest na szczoteczkę do zębów i szczotkuje się je przez kilka minut. Po taki zabiegu nie płucze się jamy ustnej. Zalecenia po zabiegu fluoryzacji dotyczą przede wszystkim spożywania pokarmów – po wymienionych wyżej zabiegach nie powinno się pić ani jeść przez mniej więcej 2 godziny.

Fluor jest toksyczny i przyjmowanie go w dużych dawkach może wiązać się z poważnymi powikłaniami. Paradoksalnie nadmiar fluoru może prowadzić do powstawania plam na zębach i uszkodzeń szkliwa. W związku z powyższym fluoryzacja w domu jest niewskazana. Należy przeprowadzać ją jedynie pod ścisłą kontrolą lekarza dentysty. Na co dzień można bez obaw stosować środki zawierające niewielką ilość tego pierwiastka – płyny od płukania jamy ustnej oraz pasty do zębów.

FAQ

O co najczęściej pytają nasi pacjenci?

Wzmacnianie zębów dziecka fluorem najlepiej jest zacząć już od 6 roku życia.

Najlepiej jest fluoryzować zęby 4 razy do roku.

Tak. Dzięki temu, że fluor zwiększa grubość szkliwa i pokrywa zakończenia nerwowe które są odsłonięte, rzeczywiście zęby stają się mniej wrażliwe na ciepłe i zimne potrawy.

Jest to złudne wrażenie, gdyż po przeprowadzonym zabiegu fluoryzacji szkliwo zębów jest grubsze, przez co zęby wydają się bielsze. Uprzednio lekarz stomatolog również dokładnie czyści zęby, co może potęgować efekt ich bieli. W rzeczywistości fluoryzacja i wybielanie zębów to dwa inne zabiegi.