lek. stom. Halina Barna
Miazga zęba a leczenie endodontyczne (kanałowe)
Miazga zęba i jego zmineralizowane tkanki wzajemnie na siebie oddziałują. Miazga tworzy zębinę, odżywiając tkanki twarde, odbiera bodźce, pełni funkcje ochronne i naprawcze. Jedną z najważniejszych jej funkcji jest ochrona organizmu przed zakażeniem zęba. Tylko żywa i zdrowa miazga stanowi najlepsze wypełnienie jamy zęba i zapobiega powstawaniu zmian zapalnych miazgi lub tkanek okołowierzchołkowych. Gdy utworzy się stan zapalny miazgi i próchnica zaatakuje miazgę, konieczne jest wykonanie leczenia endodontycznego.
Zdarzają się sytuacje, kiedy jest za późno na leczenie endodontyczne. Ważny jest bowiem czas, w którym pacjent zgłasza się do dentysty, a także czy przychodzi na wizyty kontrolne i czy dba o higienę jamy ustnej.
Czym jest i kiedy konieczne jest wykonanie leczenia kanałowego?
Endodoncja jest dziedziną stomatologii zajmująca się leczeniem chorób miazgi zęba z użyciem specjalnych narzędzi i urządzeń.
W przebiegu chorób miazgi mogą występować różnego rodzaju bóle takie jak:
- ból sprowokowany (na ciepło, zimno),
- sprowokowany przedłużony (utrzymujący się przez kilka, kilkanaście sekund lub dłużej po ustaniu działania bodźców),
- samoistny (powstaje bez udziału bodźców zewnętrznych),
- promieniujący (ciężko zlokalizować go w okolicy jednego zęba, lecz łatwiej określić stronę, z jakiej ból pochodzi),
- tętniący oraz nocny (powstaje lub wzmaga się przy poziomym ułożeniu ciała).
Ból pochodzenia endodontycznego nie stanowi nagłego przypadku, jednak wymaga jak najszybszej interwencji stomatologicznej.
Wskazaniem do leczenia endodontycznego może być również złamanie lub pęknięcie zęba oraz niedopełnione kanały korzeniowe po poprzednich zabiegach endodontycznych. Najczęstszą przyczyną schorzeń miazgi są ubytki próchnicowe. Profilaktyka próchnicy to więc najlepszy sposób zapobiegania tego typu chorobom.
Leczenie endodontyczne krok po kroku
Zanim będzie można przystąpić do zabiegu leczenia endodontycznego, lekarz dentysta musi dokładnie zdiagnozować problem. W tym celu wykonuje różnego rodzaju badania i testy (na opukiwanie, reakcja na zimno), zdjęcia diagnostyki radiologicznej: panoramiczne wszystkich zębów, punktowe (jednego do trzech zębów) i CBCT (zdjęcie 3D, w wielu przypadkach wykrywamy choroby niewidoczne na klasycznym zdjęciu zębowym RTG).
Po przeprowadzeniu wywiadu oraz badań wstępnych aplikuje się żel znieczulający miejsce podania znieczulenia i podaje się samo znieczulenie.
Etapy leczenia endodontycznego kanałowego:
– założenie koferdamu (specjalną gumę izolującą ząb — utrzymującą sterylność i suchość w miejscu zabiegu, oraz zabezpieczającą jamę ustną przed dostaniem się do przełyku, lub tchawicy drobnych części narzędzi stomatologicznych),
– usunięcie próchnicy, udrożnienie dojścia do kanałów,
– usunięcie miazgi z kanałów, oczyszczenie i poszerzenie kanałów korzeniowych (płukanie kanałów podchlorynem sodu),
– osuszenie i wypełnienie kanałów specjalną substancją – biokompatybilną gutaperką, która ma za zadanie uszczelnić kanał,
– na końcu założenie plomby i odbudowanie korony zęba.
Czy leczenie kanałowe boli?
Pojawienie się na rynku stomatologicznym nowoczesnych systemów leczenia, środków znieczulających oraz specjalnych narzędzi sprawia, że zabieg leczenia kanałowego jest zabiegiem bezbolesnym i komfortowym. Niewielkie dolegliwości bólowe mogą pojawić się po zabiegu, kiedy przestanie działać znieczulenie, ale po kilku dniach przechodzą.
Ile trwa leczenie endodontyczne?
Leczenie endodontyczne jest zabiegiem precyzyjnym, skomplikowanym i wieloetapowym. W większości przypadków kończy się na jednej wizycie, natomiast zdarza się, że może być konieczność odbycia dwóch wizyt (koszt całkowity pozostaje taki sam). Czas trwania jednej wizyty 1 – 1,5h.
W jaki sposób przygotować się do leczenia endodontycznego?
W większości przypadków pacjent nie potrzebuje przygotowywać się do zabiegu leczenia endodontycznego.
Wyjątkiem są tylko osoby ze szczególnymi schorzeniami ogólnymi (po udarze mózgu, zawale serca) – w takich wypadkach konieczna jest pisemna zgoda od lekarza prowadzącego. Ciąża i okres karmienia piersią nie są przeciwskazaniami do prowadzenia leczenia kanałowego. Leczenie endodontyczne często jest jedyną i ostateczną drogą prowadzącą do uratowania i zachowania zęba.
lek. stom. Halina Barna