Wada zgryzu to zaburzenie w budowie i pracy narządów jamy ustnej. Zaburzenie to może ograniczać się tylko do zębów lub do łuków zębowych i ich wzajemnych relacji.
Każda wada zgryzu to kwestia zarówno estetyki uśmiechu, jaki i zdrowia. Wśród konsekwencji problemów ze zgryzem znajdują się choroby przyzębia, zaburzenia żucia, zaburzenia funkcji stawów skroniowo-żuchwowych i mięśni, uszkodzenia błony śluzowej warg i policzków, a nawet ukruszenie i ułamania zębów. Zdarza się również, że zgryz może być przyczyną wady wymowy. Dlatego leczenie ortodontyczne trzeba zacząć jak najwcześniej i nie należy go bagatelizować.
W większości przypadków, wad zgryzu wystarczy leczenie ortodontyczne, jednak niektóre wady wymagają korekty ortodontyczno-chirurgicznej (są to głównie przypadki o charakterze szkieletowym, takie jak niedorozwój lub nadmierny rozwój szczęki lub żuchwy).
Rodzaje wad zgryzu
Wady zgryzu możemy podzielić na wrodzone i nabyte. Wady wrodzone powstają w czasie okresu płodowego i są skutkiem oddziaływania negatywnych czynników na organizm matki. Najczęściej ma to miejsce w pierwszym trymestrze ciąży. Z kolei wady nabyte są skutkiem złych nawyków, takich jak ssanie palca, oddychanie przez usta czy zbyt długie karmienie butelką.
Do najczęściej pojawiających się wad zgryzu zaliczamy:
a) Tyłozgryz – objawia się zaburzonym położeniem dolnego łuku zębowego względem górnego. W czasie zwarcia zębów łuk dolny jest cofnięty, w związku z czym zęby się nie stykają (siekacze dolne są oddalone od górnych). Wada ta jest widoczna w wyglądzie twarzy poprzez cofnięcie się dolnej wargi pogłębienie się bruzdy wargowo-bródkowej.
b) Zgryz krzyżowy – to zaburzenie wzrostu łuków zębowych w stosunku do linii pośrodkowej ciała. W tej wadzie widoczne jest ustawienie dolnych zębów na zewnątrz, w stosunku do górnych zębów. Można to zauważyć również w widocznej asymetrii twarzy.
c) Przodozgryz – to wada polegająca na wysunięciu dolnego łuku zębowego w stosunku do górnego. Bardzo wyraźne jest zachodzenie przednich zębów dolnych na przednie zęby górne.
d) Zgryz otwarty – polega na braku kontaktu zębów na łuku zębowym. Bardzo często dodatkowo powoduje wady wymowy i jest widoczny w charakterystycznym wydłużeniu twarzy.
e) Zgryz głęboki – to zachodzenie górnych siekaczy na dolne siekacze. Zachodzenie to jest większe niż normalnie i przekracza 2/3 zębów.