Afty – bolesne owrzodzenie w jamie ustnej

Afty są to niewielkie, ale bardzo bolesne owrzodzenia, czyli ubytki w błonie śluzowej jamy ustnej, które pokryte są białym nalotem i otoczone zapalnym, rumieniowatym obrzeżem. Mogą się one pojawiać pojedynczo lub w grupach na języku, podniebieniu miękkim i błonie śluzowej policzków lub warg. Afty mogą mieć średnicę od 1 mm do 2 cm, jednakże zazwyczaj nie są większe niż 5 mm. Najczęstsze przyczyny powstawania aft to:

• obniżona odporność organizmu,
• choroby zębów – próchnica, kamień nazębny, zapalenia kanałów, wyrzynające się ósemki, itp.,
• niewłaściwa higiena jamy ustnej, w tym jedzenie nieumytych warzyw i owoców,
• jedzenie brudnymi sztućcami, a także złe nawyki, np.: obgryzanie paznokci czy też gryzienie długopisów/ołówków,
• mechaniczne uszkodzenia jamy ustnej, na przykład skaleczenia występujące po świeżej skórce chleba albo ukłucia szczoteczką do zębów (często występuje po zmianie szczoteczki na nową),
• alergia, niewłaściwie dopasowana proteza,
• przyjmowanie silnych antybiotyków.

Na początku stanu zapalnego na śluzówce pojawiają się małe okrągłe owrzodzenia, które po 1-2 dniach pokrywają się białym nalotem. W przypadku małych aft towarzyszącym objawem może być powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Bolesne owrzodzenia dają objawy przez 4-8 dni. Natomiast w przypadku dużych aft mogą powstawać nawet 3-4 głębokie nadżerki na błonie śluzowej, które po wygojeniu, czyli po około 4 tygodniach, pozostawiają blizny. Afty zazwyczaj znikają samoistnie po 1-4 tygodniach. Jeśli pomimo starannego przestrzegania zasad higieny jamy ustnej afty nie znikają trzeba koniecznie skontaktować się ze stomatologiem. Lekarz może zalecić stosowanie płukanek, maści odkażającej śluzówkę jamy ustnej. Dodatkowo stomatolog może zaproponować leczenie laserem biostymulacyjnym, dzięki któremu objawy ustają już po 1-2 dniach, a afta zamyka się po 3-4- dniach. Cięższe postaci aft mogą niestety wymagać leczenia sterydami lub antybiotykami. Istnieją również domowe sposoby leczenia aft. Oto one:

• Przykładanie do afty świeżo zaparzony i przestudzony woreczek herbaty. Zawarta w herbacie tanina działa wysuszająco oraz zmniejsza ból.
• Płukanie jamy ustnej 2-3 dziennie odwarem wody różanej, którego zadaniem jest zmniejszanie stanu zapalnego. Inne zioła, które mogą być stosowane w leczeniu aft to: liść maliny, rumianek, łopian lekarski, szałwia.
• Płukanie jamy ustnej łagodnym roztworem soli – pół łyżeczki soli rozpuszczone w szklance ciepłej wody.
• Nakładanie sporej porcji oleju kokosowego za pomocą czystych rąk lub wacika kosmetycznego – olej kokosowy posiada właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne.
• Odkażenie rany wodą utlenioną, NIE SPIRYTUSEM!